Jacek Bartyzel

Przedmowa
Jak każdy długotrwały i wpływowy prąd umysłowy oraz ideologia społeczno-polityczna i ekonomiczna, tak również liberalizm wytworzył w toku swojej kilkusetletniej już historii tyle różnych (a niekiedy wręcz wzajemnie przeczących sobie w podstawowych punktach) odmian, że na dobrą sprawę należałoby, pragnąc być ścisłym, mówić raczej w liczbie mnogiej o „liberalizmach", za każdym razem doprecyzowując stosownym przymiotnikiem przywoływaną odmianę. Z drugiej strony, mówimy po dawnemu „liberalizm" nie tylko przez wygodę i ekonomię słowa, ale wierząc, lub intuicyjnie przeczuwając, że przynajmniej większość z tych „strumieni" i „dorzeczy" stanowi tylko warianty jednego inwariantu doktrynalnego; że dadzą się one sprowadzić do, choćby najniższego, wspólnego mianownika, stanowiącego „liberalne minimum".

Spierania się z takimi postaciami, jak Aleksander Hall, Robert Gwiazdowski, Janusz Zabłocki, Janusz Korwin-Mikke, Andrzej Maśnica, Tomasz Gabiś, o.Ludwik Wiśniewski, Marek Jurek, Paweł Milcarek, ks, Rafał Trytek, Tadeusz Matuszkiewicz, Jan Elgengard czy Adam Wielomski, to umysłowa przyjemność i wielki pożytek dla mnie samego, bo bez wątpnienia i sam nauczyłem się wiele od swoich adwersarzy, i oni zmusili mnie do pełniejszego wyartykułowania własnych intuicji. Rzecz jasna, w niektórych wypadkach czułem się zmuszony reagować na zwykłą ignorancję, umysłową ciasnotę czy zdecydowany brak dobrej woli. Nie ma tu potrzeby wskazywać tu nikogo palcem, uważny czytelnik z pewnością sam dostrzeże o kim mowa. Jacek Bartyzel