Libertarianizm

To, co sprawia, że jest ona najbardziej fascynująca, to jej fundamentalne zasady. Są tak proste, że każdy jest w stanie je zrozumieć – a jednak niewielu je rozumie. – Milton Friedman o ekonomii

W jaki sposób korzystać z dobrodziejstw posiadania rządu i jednocześnie unikać związanych z tym zagrożeń dla osobistej wolności człowieka? W tej klasycznej pozycji Milton Friedman formułuje całościowy obraz poglądów gospodarczych, które miały decydujący wpływ na to, jak dzisiaj wygląda nasza rzeczywistość rynkowa. Według klasyka światowej ekonomii kapitalizm konkurencyjny jest zarówno środkiem służącym do osiągania wolności ekonomicznej, jak i warunkiem koniecznym dla osiągnięcia wolności politycznej.

„Książki takie jak ta pokazują możliwości i przypominają wszystkim o tym, jakie są alternatywy dla istniejącego stanu rzeczy, stwarzając podłoże do przeprowadzenia zmiany w przypadku zaistnienia sprzyjających okoliczności. Stosunki prywatne oraz rządowe (te drugie w szczególności) mają niewyobrażalną wręcz inercję – można by to nazwać tyranią status quo. Tylko rzeczywisty lub spodziewany kryzys może przyczynić się do dokonania prawdziwej zmiany. Kiedy kryzys już wystąpi, podejmowane działania uzależnione są od idei, do których można w danym momencie sięgnąć. I to właśnie jest moim zdaniem nasze podstawowe zadanie – opracowywać alternatywy dla aktualnie prowadzonej polityki, utrzymywać je przy życiu i dbać o nie aż do czasu, kiedy to, co politycznie niemożliwe, stanie się politycznie nieuniknione.”

(ze wstępu)

Milton Friedman – doktor ekonomii, twórca idei monetaryzmu, obrońca i propagator idei wolnego rynku, antysocjalista. W 1976 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii, a w 1988 został uhonorowany Prezydenckim Medalem Wolności oraz Narodowym Medalem Naukowym. Był doradcą ekonomicznym prezydentów Nixona oraz Reagana. Twórca aktualnych do dziś recept na stały rozwój gospodarczy, oddany zwolennik teorii mocnego pieniądza. Autor takich przełomowych dzieł, jak Kapitalizm i wolność, Wolny wybór czy Tyrania status quo.

Współczesna myśl ekonomiczna została zdominowana przez dwa główne nurty różniące się oceną roli państwa w gospodarce. Jeden reprezentowany przez Johna Maynarda Keynesa, zwolennika aktywnej polityki fiskalnej i większej interwencji państwa i drugi - Miltona Friedmana, przeciwnika interwencjonizmu i orędownika nieskrępowanej gospodarki wolnorynkowej. Z Wielkim Kryzysem lat trzydziestych walczono za pomocą metod zaproponowanych przez Keynesa, a krytykowanych przez Friedmana, którego zdaniem New Deal Roosevelta tylko pogłębił problemy gospodarcze Ameryki. Potem nastąpił wieloletni okres rozwoju gospodarki światowej opartej na stabilności cen i wolnym rynku. W rozwiniętych krajach polityka monetarna zastąpiła politykę fiskalną. W rezultacie wielu uznało, że Milton Friedman ostatecznie wygrał tę intelektualną batalię. To przecież właśnie on stwierdził, że kryzys nie jest immanentną cechą systemu kapitalistycznego, lecz zawsze wynika z niewłaściwej polityki państwa zakłócającej mechanizmy swobodnej wymiany towarów i usług. Ostatnie wydarzenia wystawiają idee Friedmana na ciężką próbę. Załamanie się systemu kredytów hipotecznych w USA, recesja, bankructwa banków i groźba upadłości światowych koncernów zaczęły niebezpiecznie przypominać kryzys sprzed osiemdziesięciu lat. Nerwowo reagujące rządy przypomniały sobie o recepcie Keynesa i zaczęły mocno ingerować w sprawy gospodarcze. Kto zatem miał rację? Czy system wolnorynkowy jest skazany na powtarzające się kryzysy? Czy państwo powinno korygować mechanizmy rynkowe i czy może robić to skutecznie? W poszukiwaniu odpowiedzi na te pytania warto przeczytać biografię Miltona Friedmana. On udzielił odpowiedzi. Sami musimy ocenić, czy były to odpowiedzi trafne.

Spekulant to pierwsza z cyklu sześciu powieści Douga Casey opisujących przygody Charlesa Knighta. Mniej więcej za rok pojawi się tom II p.t. Narkotykowy baron. Wszystkie tytuły cyklu to powieści libertariańskie.

Historia ruchu anarcho-indywidualistycznego w USA. Od kolebki aż po grób. Mało znana w Polsce tematyka. Autor opisuje kolejne fazy rozwoju tego kierunku ideowego i osobiste losy jego twórców i czołowych ideologów. Ci ludzie, jako pierwsi w USA, postawili się swojemu rządowi w imię wolności i potrafili ten sprzeciw uzasadnić.