Wychodźstwo i osadnictwo - Roman Dmowski

Książka Duch Europy jest tylko zaczątkiem dzieła, którego Roman Dmowski nie zdążył ukończyć.

Jest to pięć fragmentów, w których autor starał się wytłumaczyć kryzysy polityczne i moralne w Europie. Dmowski w naukowy sposób nakreślił zależności między wzlotami i upadkami cywilizacji europejskiej a jej historią.

Pierwszy fragment jest jednocześnie wstępem i najpóźniej opublikowanym dziełem już po śmierci Romana Dmowskiego (1939 – Naród w walce). Cztery pozostałe części są to artykuły z miesięcznika „Polityka Narodowa”, z czterech różnych wydań z 1938 roku. Wszystkie pięć artykułów ukazywały się także jako literatura „podziemna” w socjalistycznej Polsce, wydawane były w małych nakładach, dostępne dla wąskiego grona i ukrywane przed ówczesną cenzurą.

NASZ PATRIOTYZM został wydany w 1893 roku i jest broszurą prezentującą program dopiero co utworzonej Ligi Narodów. Zawiera silną krytykę polityki rosyjskiej wobec narodu polskiego. Dmowski podaje przykłady tępienia polskości przez Rosję (min usuwanie języka polskiego z urzędów i tępienie katolicyzmu) i stawia sobie za zadanie obudzić świadomość Polaków.

NASZ PATRIOTYZM jest bardzo ważnym dziełem w kontekście historycznym. Zadaje kłam twierdzeniom, że Roman Dmowski był rusofilem i ksenofobem. Jego idea była wypełniona ochroną i walką o Polskę w formie “Polacy dla Polski”.

Książka Separatyzm Żydów i jego źródła jest nowym wydaniem broszury opublikowanej w 1909 roku.

Dmowski bez emocji, uprzedzeń i w sposób rzeczowy porusza kwestię separatyzmu Żydów. Przedstawia w broszurze swoje polityczne refleksje co do znaczenia „żywioły żydowskiego” dla Rzeczpospolitej, w oparciu o gruntowną wiedzę z zakresu historii, polityki i ekonomii. Jest to pozycja poruszająca delikatny i obecnie często uważany za kontrowersyjny temat roli i wpływów Żydów w XIX wieku na ziemiach polskich. Pozycja porusza także temat sytuacji Polaków będących pod zaborami wrogich państw.