Polski historyk i publicysta Feliks Koneczny zajmował się badaniem cywilizacji, opierając się na stosunkach panujących między Polską a pozostałymi krajami Europy. Swoje przemyślenia spisywał, podkreślając, że narody mają inne cele niż przetrwanie, a o ich wartości świadczy m.in. kultura. Fascynowała go zwłaszcza cywilizacja żydowska, ze względu na swoją długą żywotność.

Cywilizacja żydowska, inaczej sakralna

Zdaniem Konecznego każda jednostka podporządkowana jest prawu religijnemu. Bez znaczenia jest to, czy wierni sięgają po Torę, Talmud czy Kabałę, bo z duchem czasu zmieniają się źródła, jednak podstawa pozostaje taka sama. Palestyna i niewola babilońska wywarły oczywisty wpływ na całą cywilizację żydowską, która rozproszyła się po świecie w poszukiwaniu swojego miejsca i sposobu na życie. Nie bez znaczenia jest olbrzymia wiedza ekonomiczna, z której słyną przedstawiciele tej cywilizacji, a mająca wpływ na ich źródło utrzymania. Kredyty, bankowość, kupiectwo i handel na olbrzymią skalę, doprowadziły do rozwoju całych pokoleń Żydów.

Główne cechy cywilizacji żydowskiej

Losy ludu żydowskiego sprawiły, że nie przywiązuje on wagi do własności i do ziemi. Podstawą ich religii jest prawo, postrzeganie siebie jako narodu wybranego, a także niechęć do wojny. Koneczny twierdził, że przez te czynniki naród żydowski nigdy się nie zjednoczy i nie odrodzi, nie może być więc mowy o ukształtowaniu samodzielnego państwa. Autor zwraca też uwagę na relacje małżeńskie i przekształcenie poligamii w monogamię, co nastąpiło dopiero w średniowieczu. Kobieta musiała być posłuszna swojemu mężowi, a gdy była niezamężna, nie wzbudzała szacunku wśród innych. Jej zadaniem było spłodzenie syna, dziewczynki nie były mile widziane.

Publikacja, której autor się nie doczekał

Feliks Koneczny spisał swoje przemyślenia w formie książki, która została wydana dopiero po jego śmierci. Ponieważ zdaniem niektórych postrzegał on naród w negatywnym świetle, publikacja uważana jest za kontrowersyjną. Autorowi zarzuca się wręcz nienawiść do cywilizacji żydowskiej. Wskazuje on bowiem na takie zagadnienia, jak poligamia, prostytucja, niewolnictwo, poddaństwo, pogarda dla pracy fizycznej, lichwa. Nikogo nie stawiają one w dobrym świetle, jednak rozwój nauk humanistycznych i powszechny dostęp do publikacji Konecznego pozwalają każdemu wyrobić sobie swoje zdanie na ten temat.